Dla wielu z nich nie był to łatwy czas. Nie brakowało firm zmuszonych do przestojów, spowodowanych problemami z uzyskaniem w terminie wszystkich wymaganych dokumentów. A mowa tu w szczególności o zezwoleniu na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji wspólnotowej, którymi od maja 2022 r. muszą legitymować się „busiarze”.

Warto podkreślić, że nowe regulacje objęły tylko przewoźników wykonujących przewozy międzynarodowe rzeczy. Z przepisów wyłączony został natomiast międzynarodowy transport lekki osób oraz krajowe przewozy towarów i osób.
Wprowadzone zmiany dotyczą:
• obowiązku posiadania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego,
• obowiązku posiadania licencji wspólnotowej,
• nowego katalogu kar za naruszenia przepisów.

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego

Zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego udziela się przedsiębiorcy, który spełnia wymagania określone w rozporządzeniu (WE) nr 1071/2009. Wymagania te znajdują się w art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia i należy do nich:
1. posiadanie rzeczywistej i stałej siedziby w jednym z państw członkowskich,
2. cieszenie się dobrą reputacją,
3. posiadanie odpowiedniej zdolności finansowej,
4. posiadanie wymaganych kompetencji zawodowych.

Licencji na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego udziela, co do zasady, starosta właściwy dla siedziby przedsiębiorcy określonej w rejestrze przedsiębiorców w KRS, a w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną – adresu stałego miejsca wykonywania działalności określonego w CEIDG.

Ad.1
Warunki związane z wymogiem siedziby doprecyzowuje art. 5 rozporządzenia. To m.in. obowiązek: posiadania lokali, w których przewoźnik ma dostęp do oryginałów dokumentów dotyczących głównej działalności, bycia zarejestrowanym w rejestrze spółek handlowych, podlegania podatkowi od dochodów oraz organizowania przewozów flotą pojazdów w taki sposób, aby pojazdy, którymi dysponuje przedsiębiorca i które są wykorzystywane w przewozach międzynarodowych, wracały do jednej z baz eksploatacyjnych w tym państwie członkowskim nie później niż w ciągu ośmiu tygodni od jego opuszczenia.

Przewoźnik powinien również na bieżąco i w sposób regularny dysponować liczbą pojazdów spełniających określone warunki i kierowcami umiejscowionymi zazwyczaj w bazie eksploatacyjnej, proporcjonalnie do wielkości wykonywanych przewozów. O spełnieniu tego warunku przesądzi art. 5 ust. 2c – 2d ustawy o transporcie drogowym.

Ad.2
Przedsiębiorca, który chce powołać się na spełnienie wymogu dobrej reputacji, nie może być skazany za przestępstwa określone w art. 5 ust. 2a ustawy o transporcie drogowym. Są to wybrane przestępstwa umyślne określone w Kodeksie karnym, Kodeksie spółek handlowych, Kodeksie karnym skarbowym, Prawie upadłościowym, ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii i ustawie Prawo Restrukturyzacyjne.

Ad.3
Przez posiadanie odpowiedniej zdolności finansowej należy rozumieć obowiązek wykazywania co roku na podstawie rocznych sprawozdań finansowych poświadczonych przez audytora lub odpowiednio upoważnioną osobę, że na każdy rok przewoźnik dysponuje kapitałem i rezerwami w łącznej wysokości co najmniej: 1 800 EUR (na pierwszy wykorzystywany pojazd) oraz 900 EUR (na każdy dodatkowo wykorzystywany pojazd).

Ad.4
Wymagane kompetencje zawodowe przewoźnika potwierdza Certyfikat Kompetencji Zawodowych, wydawany przez Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie.

Licencja wspólnotowa

Kolejnym dokumentem, którym od maja 2022 r. muszą legitymować się przewoźnicy w międzynarodowym przewozie towarów pojazdami o DMC do 3,5 tony, jest licencja wspólnotowa, upoważniająca do podjęcia i wykonywania międzynarodowego zarobkowego transportu drogowego. Wydaje ją Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD). Wcześniej obowiązek jej posiadania spoczywał wyłącznie na przewoźnikach w transporcie ciężkim.

Licencji wspólnotowej udziela się przedsiębiorcy, jeżeli posiada on zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Koszt wydania licencji został uwarunkowany okresem jej ważności. Licencja ważna przez 5 lat to wydatek rzędu 4 tys. zł (+ 440 zł za każdy wypis z licencji). Licencja ważna powyżej 5 lat do 10 lat kosztuje natomiast 8 tys. zł (+ 880 zł za każdy wypis z licencji). Przewoźnicy, którzy wnioskują jednocześnie o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, muszą zapłacić dodatkowo 1 tys. zł.

Nowy taryfikator kar

Poza obowiązkiem posiadania zezwolenia i licencji przewoźnicy w transporcie lekkim zostali objęci również nowym taryfikatorem kar, określonym w załączniku numer 1 i 3 ustawy o transporcie drogowym.

Od 500 zł do 2 tys. zł mogą zapłacić przedsiębiorcy, wykonujący międzynarodowy przewóz drogowy pojazdem lub zespołem pojazdów z przekroczoną dopuszczalną masą całkowitą.
Wykonywanie przewozu drogowego pojazdem nieposiadającym aktualnego okresowego badania technicznego potwierdzającego jego zdatność do ruchu drogowego zagrożono natomiast karą 2 tys. zł (za każdy pojazd). Taką samą sankcję przewidziano za wykonywanie przewozu drogowego pojazdem posiadającym usterkę lub usterki układu hamulcowego, połączeń układu kierowniczego, kół, opon, zawieszenia, podwozia lub innego wyposażenia, zakwalifikowane jako niebezpieczne. Co ważne, oba z powyższych naruszeń są traktowane jako najpoważniejsze naruszenia „NN”.

12 tys. zł – tyle wynosi z kolei kara za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji wspólnotowej lub zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Brak licencji wspólnotowej to również jedno z najpoważniejszych naruszeń, których może dopuścić się przedsiębiorca.

Co z tachografami w busach do 3,5 tony?

Przewoźnicy w międzynarodowym transporcie lekkim na tę chwilę nie mają jeszcze obowiązku stosowania w pojazdach urządzeń rejestrujących – tachografów. Obligatoryjnie mają one pojawić się w busach dopiero w połowie 2026 r.

Źródło: Kancelaria Transportowa Legaltrans