Transport drogowy odpowiada za 2% PKB Hiszpanii, a branża jest w dużej mierze rozdrobniona 53% firm dysponuje tylko jednym pojazdem (dane z 2021 r.). Taki stopień atomizacji sprawia, że działalność ta jest szczególnie podatna na praktyki obniżające jej opłacalność i stabilność. ATFRIE przypomina, że nadmierne obciążenia związane z załadunkiem i rozładunkiem przez kierowców oraz wymianą palet uderzają w konkurencyjność przedsiębiorstw oraz w zdrowie i dobrostan zawodowych kierowców.

W ostatnich latach, dzięki porozumieniom Krajowego Komitetu Transportu z administracją, udało się wprowadzić do hiszpańskiego prawa m.in. obowiązek płatności w terminie 30 dni (z sankcjami powyżej 60 dni), automatyczną indeksację kosztów paliwa przy zmianach cen o co najmniej 5%, zakaz wykonywania załadunku i rozładunku przez kierowców pojazdów powyżej 7,5 tony (z wyjątkami), zakaz wymiany palet jako części ładunku oraz ograniczenie czasu oczekiwania przy operacjach załadunkowych i rozładunkowych do jednej godziny z prawem do rekompensaty w przypadku opóźnień.

ATFRIE podkreśla jednak, że system wymiany palet w obecnej formie, wprowadzony w latach 80., nadal generuje poważne konsekwencje. Kierowcy muszą ręcznie przemieszczać palety ważące łącznie nawet ponad 924 kg na operację, co zwiększa ryzyko kontuzji i chorób zawodowych. Dodatkowo brak pełnej identyfikowalności palet sprzyja przenoszeniu bakterii i szkodników, ponieważ są one wykonane z nieprzetworzonego drewna. System powoduje również problemy środowiskowe i ekonomiczne: zwiększone zużycie paliwa, większy ślad węglowy, opóźnienia w płatnościach, kradzieże, straty, dodatkowe koszty administracyjne i konieczność uzupełniania zapasów. Według raportu Fulgencio Marín z 2020 r., koszty wynikające z funkcjonowania tego systemu generują ogromne straty roczne dla jednego pojazdu w transporcie międzynarodowym.

Stowarzyszenie postuluje odejście od obecnego modelu. W pierwszej kolejności proponuje eliminację uchwytów na palety w naczepach i zastąpienie ich osłonami bocznymi, co zmniejszyłoby masę własną pojazdu o około 325 kg. Jako alternatywę wskazuje system pooling, polegający na wynajmie palet poprzez wyspecjalizowane firmy zajmujące się ich czyszczeniem, kontrolą i redystrybucją. Rozwiązanie to, zdaniem ATFRIE, przyniosłoby korzyści w postaci lepszej higieny i pełnej identyfikowalności, ograniczenia emisji, poprawy warunków pracy kierowców, oszczędności ekonomicznych i większej konkurencyjności przedsiębiorstw.

ATFRIE zwraca uwagę, że podobne regulacje powinny obowiązywać w całej Unii Europejskiej, aby uniknąć nieuczciwej konkurencji między państwami członkowskimi i podnieść atrakcyjność zawodu kierowcy. Organizacja podkreśla, że szacunek dla profesji oznacza umożliwienie kierowcom wykonywania ich podstawowego zadania – prowadzenia pojazdu w bezpiecznych i godnych warunkach.

Źródło: ATFRIE