UWAGA PRZEWOŹNIKU

🚩 Jeśli posiadasz wyłącznie pojazdy o DMC powyżej 2,5 t do 3,5 t i będziesz wnioskował o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji wspólnotowej należy w tym przypadku skorzystać z druku LM1 ➡ WNIOSEK ML1.

🚩 W przypadku gdy posiadasz zarówno pojazdy o DMC powyżej 2,5 t do 3,5 t oraz pojazdy o DMC powyżej 3,5 t i będziesz wnioskował o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji wspólnotowej należy w tym przypadku skorzystać z druku LR1 wraz z załącznikami ➡ WNIOSEK LR1, a do zgłoszenia pojazdów o DMC powyżej 2,5 t do 3,5 t z druku LM8 ➡ WNIOSEK LM8.​

Od 21 maja 2022 r. przedsiębiorcy wykonujący międzynarodowy transport drogowy rzeczy wyłącznie z wykorzystaniem pojazdów silnikowych lub zespołów pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita (dmc) przekracza 2,5 t i nie przekracza 3,5 t muszą dysponować zezwoleniem na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencją wspólnotową.

❗ Obowiązek ten nie dotyczy przewoźników którzy wykonują wyłącznie krajowy transport drogowy rzeczy pojazdami lub zespołami pojazdów o dmc do 3,5 tony.

Do przedsiębiorców wykonujących międzynarodowy transport drogowy rzeczy pojazdami lub zespołami pojazdów o dmc powyżej 2,5 i nieprzekraczającymi 3,5 tony, będą miały zastosowanie m.in. następujące przepisy:
✅ rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE;
✅ rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych;
✅ ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym;
✅ ustawa z dnia 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (poz. 209)

Warunki wykonywania zawodu przewoźnika drogowego:

Przedsiębiorcy aby otrzymać zezwolenie muszą spełniać następujące wymogi, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającym wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylającym dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 51):

a. posiadać rzeczywistą i stałą siedzibę w jednym z państw członkowskich;

b. cieszyć się dobrą reputacją;

c. posiadać odpowiednią zdolność finansową; oraz

d. posiadać wymagane kompetencje zawodowe.

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w drodze decyzji administracyjnej wydaje:

1. starosta właściwy dla siedziby przedsiębiorcy określonej w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), a w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi – adresu stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej określonego w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), lub
2. Główny Inspektor Transportu Drogowego.

Licencje wspólnotowe w drodze decyzji administracyjnej wydaje Główny Inspektor Transportu Drogowego. W GITD można będzie złożyć równocześnie wniosek o wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji wspólnotowej.

Sprawy można załatwić składając wniosek:

✅ w formie pisemnej podczas wizyty w urzędzie (z uwagi na aktualną sytuację epidemiologiczną - składając wniosek do wystawionego na Sali Obsługi Klienta Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego w Warszawie Al. Jerozolimskie 94 oznakowanego pojemnika),
✅ w formie pisemnej poprzez nadanie w placówce pocztowej,
✅ w postaci elektronicznej za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 670).

Wymóg posiadania stałej i rzeczywistej siedziby:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylającego dyrektywę Rady 96/26/WE, obowiązującego według treści od 21 lutego 2022 r., aby spełnić wymóg stałej i rzeczywistej siedziby przedsiębiorca powinien:

a. posiadać lokale, w których ma dostęp do oryginałów dokumentów dotyczących głównej działalności – w formie elektronicznej lub w dowolnej innej formie – w szczególności do umów przewozowych, dokumentów dotyczących pojazdów, którymi dysponuje przedsiębiorca, dokumentów księgowych, akt dotyczących pracowników, umów o pracę, dokumentów dotyczących zabezpieczenia społecznego, dokumentów zawierających dane na temat przydziału zleceń dla kierowców i ich delegowania, dokumentów zawierających dane na temat kabotażu, czasu prowadzenia pojazdu i okresów odpoczynku oraz do wszelkich innych dokumentów, do których właściwy organ musi mieć dostęp, w celu weryfikacji spełnienia przez przedsiębiorcę warunków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu;

b. organizować przewozy flotą pojazdów w taki sposób, aby pojazdy, którymi dysponuje przedsiębiorca i które są wykorzystywane w przewozach międzynarodowych, wracały do jednej z baz eksploatacyjnych w tym państwie członkowskim nie później niż w ciągu ośmiu tygodni od jego opuszczenia;

c. być zarejestrowany w rejestrze spółek handlowych tego państwa członkowskiego lub w innym rejestrze tego rodzaju, gdy wymaga tego prawo krajowe;

d. podlegać podatkowi od dochodów oraz, gdy wymaga tego prawo krajowe, posiadać ważny numer identyfikacyjny do celów podatku od wartości dodanej;

e. gdy zezwolenie zostanie wydane – dysponować co najmniej jednym pojazdem, który został zarejestrowany lub wprowadzony do ruchu i dopuszczony do użytkowania zgodnie z przepisami tego państwa członkowskiego, niezależnie od tego, czy jest właścicielem tego pojazdu czy użytkownikiem z innego tytułu, np. na podstawie umowy najmu z opcją zakupu, umowy najmu lub umowy leasingu;

f. w sposób rzeczywisty i ciągły prowadzić działania administracyjne i handlowe przy wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu i urządzeń w lokalach, o których mowa w lit. a), znajdującym się w tym państwie członkowskim oraz w sposób rzeczywisty i ciągły zarządzać przewozami z wykorzystaniem pojazdów, o których mowa w lit. g), przy użyciu odpowiedniego sprzętu technicznego znajdującego się w tym państwie członkowskim;

g. na bieżąco i w sposób regularny dysponować liczbą pojazdów spełniających warunki określone w lit. e), i kierowcami umiejscowionymi zazwyczaj w bazie eksploatacyjnej w tym państwie członkowskim, proporcjonalnie do wielkości wykonywanych przez przedsiębiorcę przewozów.

Wymogi w zakresie bazy eksploatacyjnej określa także ustawa o transporcie drogowym. Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym zmieniła wymogi co do bazy eksploatacyjnej.

Zgodnie z nowymi rozwiązaniami prawnymi przez bazę eksploatacyjną rozumie się miejsce będące w dyspozycji przedsiębiorcy, przystosowane do prowadzenia działalności transportowej w sposób zorganizowany i ciągły, w skład którego wchodzi co najmniej jeden z następujących elementów: miejsce postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym, miejsce załadunku, rozładunku lub łączenia ładunków, miejsce konserwacji lub naprawy pojazdów; przez bazę eksploatacyjną należy rozumieć także centrum operacyjne pracodawcy, o którym mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 561/2006.

Wymóg, o którym mowa w art. 5 ust. 1 lit. g rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, uznaje się za spełniony, jeżeli przedsiębiorca dysponuje odpowiednią do skali prowadzenia działalności bazą eksploatacyjną, znajdującą się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wyposażoną co najmniej w miejsca postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym w liczbie odpowiadającej co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. W przypadku zgłoszenia nie więcej niż dwóch pojazdów konieczne jest dysponowanie co najmniej jednym miejscem postojowym.

W przypadku posiadania przez przewoźnika drogowego kilku baz eksploatacyjnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej łączna liczba miejsc postojowych musi odpowiadać co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika drogowego do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Przedsiębiorcy posiadający:

1) zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, wydane przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy, lub
2) wydane w postępowaniu administracyjnym wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie nowelizacji,
- mają obowiązek dostosować się do wymagań w zakresie bazy eksploatacyjnej, w terminie do dnia 1 stycznia 2023 r.❗

Wymóg dobrej reputacji:

Przedsiębiorca wykonujący zawód przewoźnika drogowego oraz osoba fizyczna pełniąca funkcję zarządzającego transportem powinni cieszyć się dobrą reputacją.

Osoba spełniająca wymóg dobrej reputacji nie może być skazana za poważne przestępstwa ani nie mogą na niej ciążyć sankcje za poważne naruszenie, w szczególności przepisów wspólnotowych w dziedzinie transportu drogowego.

Aby potwierdzić spełnienie powyższego wymogu, przedsiębiorca do wniosku o udzielenie zezwolenia dołącza:
1) informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą osoby:

a. będącej członkiem organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzającej spółką jawną lub komandytową, dyrektora wykonawczego, o którym mowa w art. 30076 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych

b. prowadzącej działalność gospodarczą - w przypadku innego przedsiębiorcy,

c. zarządzającej transportem lub uprawnionej na podstawie umowy do wykonywania zadań zarządzającego transportem w imieniu przedsiębiorcy
- o niekaralności za przestępstwa w dziedzinach określonych w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, wymienione w art. 5 ust. 2a ustawy o transporcie drogowym

2) oświadczenie wymienionych osób o:

a. niekaralności za poważne naruszenie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, w tym najpoważniejsze naruszenie określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009,

b) nieskazaniu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za przestępstwa w dziedzinach określonych w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji, które znamionami odpowiadają przestępstwom wymienionym w art. 5 ust. 2a ustawy o transporcie drogowym.

Wymóg zdolności finansowej:

Przedsiębiorca musi być w stanie w każdym momencie roku finansowego spełnić swoje zobowiązania finansowe. Przedsiębiorca wykazuje na podstawie rocznych sprawozdań finansowych poświadczonych przez audytora lub odpowiednio upoważnioną osobę, że każdego roku dysponuje kapitałem i rezerwami w łącznej wysokości co najmniej:

➡ 9 000 EUR, na pierwszy wykorzystywany pojazd silnikowy;

➡ 5 000 EUR na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd silnikowy lub zespół pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony; oraz

➡ 900 EUR na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd silnikowy lub zespół pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 2,5 tony, ale nie przekracza 3,5 tony.

Wymogi potwierdza się:
✅ rocznym sprawozdaniem finansowym;
✅ dokumentami potwierdzającymi udzielenie gwarancji bankowej – jeżeli organ wydający zezwolenie wyrazi na to zgodę,
✅ ubezpieczenie w tym ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej oraz ogólne warunki ubezpieczenia – jeżeli organ wydający zezwolenie wyrazi na to zgodę.

Przedsiębiorca, który nie jest obowiązany na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości do sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego może udokumentować swoją zdolność finansową za pomocą dokumentów wskazanych w pkt 2 i 3 bez potrzeby wyrażania na to zgody przez organ wydający zezwolenie.

Wartość euro przeliczana jest według kursu odpowiadającego opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej kursom z pierwszego dnia roboczego października. Kursy te obowiązują od dnia 1 stycznia następnego roku kalendarzowego.

❗❗ Przedsiębiorcy wykonujący zawód przewoźnika drogowego rzeczy z wykorzystaniem pojazdów silnikowych lub zespołów pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 2,5 tony, ale nie przekracza 3,5 tony, wykazują co roku na podstawie rocznych sprawozdań finansowych poświadczonych przez audytora lub odpowiednio upoważnioną osobę, że na każdy rok dysponują kapitałem i rezerwami w łącznej wysokości co najmniej:

➡ 1 800 EUR na pierwszy wykorzystywany pojazd; oraz

➡ 900 EUR na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd.

Wymóg kompetencji zawodowych:

Przedsiębiorca wykonujący zawód przewoźnika drogowego wyznacza przynajmniej jedną osobę fizyczną – zarządzającego transportem – która:

a. w sposób rzeczywisty i ciągły zarządza operacjami transportowymi tego przedsiębiorstwa;

b. ma rzeczywisty związek z przedsiębiorstwem, polegający na przykład na tym, że jest jego pracownikiem, dyrektorem, właścicielem lub udziałowcem lub nim zarządza lub, jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, jest tą właśnie osobą; oraz

c. posiada miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty.

Jeżeli przedsiębiorca nie spełnia wymogu posiadania kompetencji zawodowych właściwy organ może zezwolić na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego bez wyznaczenia zarządzającego transportem zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, pod warunkiem że:

a. przedsiębiorca wyznaczy osobę fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty, spełniającą wymogi przewidziane w art. 3 ust. 1 lit. b) i d) rozporządzenia 1071/2009 (tj. cieszącą się dobrą reputacją oraz posiadającą wymagane kompetencje zawodowe) oraz uprawnioną na mocy umowy do wykonywania zadań zarządzającego transportem w imieniu tego przedsiębiorcy;

b. umowa wiążąca przedsiębiorcę z osobą, o której mowa w lit. a), precyzuje zadania, które ma ona wykonywać w sposób rzeczywisty i ciągły, oraz określa zakres obowiązków związanych z funkcją zarządzającego transportem. Zadania, które należy sprecyzować, obejmują w szczególności utrzymanie i konserwację pojazdów, sprawdzanie umów i dokumentów przewozowych, podstawową księgowość, przydzielanie ładunków lub usług kierowcom i pojazdom oraz sprawdzanie procedur związanych z bezpieczeństwem;

c. w charakterze zarządzającego transportem osoba może kierować operacjami transportowymi nie więcej niż czterech różnych przedsiębiorstw, realizowanymi za pomocą połączonej floty, liczącej ogółem nie więcej niż 50 pojazdów;

d. wyznaczona osoba wykonuje określone zadania wyłącznie w interesie przedsiębiorcy, a jej obowiązki są wykonywane niezależnie od przedsiębiorców, na rzecz których dany przedsiębiorca wykonuje przewozy.

Spełnienie tego warunku nie jest zatem jedynie wymaganiem formalnym.

Osoba decydująca się na wykonywanie funkcji zarządzającego transportem ma obowiązek wykonywania powyższych zadań wskazanych w art. 4 rozporządzenia 1071/2009. Posiadanie certyfikatu kompetencji zawodowych jest uprawnieniem ściśle osobistym, którego nie można "użyczyć", czy też w jakikolwiek inny sposób przenieść na przewoźnika drogowego. Umowa zawierana jest w celu zarządzania operacjami transportowymi przez osobą fizyczną posiadającą szczególne kwalifikacje, w postaci certyfikatu kompetencji zawodowych. Celem zawarcia umowy jest wykonywanie przez osobę posiadającą certyfikat kompetencji zawodowych zadań zarządzającego transportem wskazanych rozporządzeniu 1071/2009, a nie możliwość korzystania z jej certyfikatu kompetencji zawodowych.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z art. 92a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym zarządzający transportem, (…), a także każda inna osoba wykonująca czynności związane z przewozem drogowym, która naruszyła obowiązki lub warunki przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 złotych do 2000 złotych za każde naruszenie.

Mając na uwadze powyższe Biuro ds. Transportu Międzynarodowego przypomina o konieczności bieżącego czuwania nad właściwym spełnianiem przedmiotowego warunku.

Źródło: Biuro ds. Transportu Międzynarodowego
Źródło grafiki głównej: Samochód zdjęcie utworzone przez rawpixel.com - pl.freepik.com