Indeks stawek spotowych jest obecnie 5,5 pkt poniżej indeksu stawek kontraktowych, co oznacza, że stawki spotowe są teraz bliższe poziomowi bazowemu niż stawki kontraktowe. Ze względu na spadki na rynku zleceń spotowych spowodowane spadkiem popytu z sektora przemysłu, a także zwyżki stawek kontraktowych wynikające z nowych opłat za emisję i wzrostem kosztów ogólnych, ceny zleceń kontraktowych na trasach z miast w Niemczech do Paryża, Birmingham, Mediolanu, Lille, Madrytu, Rotterdamu, i Antwerpia wzrosły powyżej stawek spotowych.
W związku z gwałtownym wzrostem stóp procentowych w pierwszej połowie 2022 r., głównym katalizatorem utrzymujących się spadków stawek spotowych jest spadek konsumpcji wywołany wzrostem cen. Jednakże w nowej sytuacji zmniejszonej inflacji konsumpcja ustabilizowała się obecnie na niższym poziomie, co przekłada się na niższy wolumen przewozów w transporcie drogowym. W ciągu ostatnich trzech lat koszty ogólnie wzrosły - koszty pracownicze (+28,2%), konserwacja i naprawy (+20,4%), opony (+21,6%), części zamienne (+13,5%) i ubezpieczenia (+8,7%). To w dużej mierze skutek inflacji, która powoduje wzrost stóp procentowych i uniemożliwia ich spadek.
1 grudnia 2023 w Niemczech zaczęły obowiązywać nowe opłaty drogowe obejmujące koszty emisji, które spowodowały ich wzrost o około 80%. Według Zrzeszenia Przewoźników Dolnej Saksonii, dla niektórych członków podwyżka ta spowoduje wzrost miesięcznych kosztów o 300 000 euro. W konsekwencji, indeks stawek krajowych przewozów drogowych w Niemczech w grudniu wzrósł o 8,3 pkt. IRU szacuje, że nowe opłaty drogowe spowodują w Niemczech wzrost rocznych kosztów wysokości 6700 EUR na ciężarówkę. Szacunki te opierają się na założeniu, że niemieckie ciężarówki wykonują 60% krajowego transportu drogowego w ramach sieci dróg płatnych, oraz na fakcie, że 55% masy towarowej przewożą pojazdy przegubowe o więcej niż pięciu osiach i spełniające normy EURO VI oraz że pojazdy te stanowią 30% floty niemieckiej. Natomiast nowe opłaty drogowe w Austrii, wprowadzone 1 stycznia 2024 r., mają zwiększyć roczne koszty w przeliczeniu na ciężarówkę o 730 euro.
Europejski sektor transportu drogowego stoi w obliczu spadającego popytu ze strony przemysłu, który powoduje spadek stawek spotowych. Jednak stawki kontraktowe pozostają wysokie ze względu na presję kosztową wynikającą z nowych podatków za emisję CO2 i wzrostu kosztów ogólnych. Firmy transportowe dostosowują się do wyzwań operacyjnych, finansowych i środowiskowych, aby sprostać przyszłemu zapotrzebowaniu na usługi transportowe. Ich wysiłki należy wesprzeć wsparciem finansowym na rzecz transformacji ekologicznej, rozbudową infrastruktury do ładowania i tankowania, bezpieczniejszymi i chronionymi parkingami, lepszymi warunkami pracy kierowców oraz kompleksową cyfryzacją dokumentów transportowych. W nadchodzących latach możemy się również spodziewać rosnącego zapotrzebowania na kierowców – szacuje się, że do 2028 r. 745 000 stanowisk dla kierowców ciężarówek pozostanie nieobsadzony, co potencjalnie zwiększy koszty pracy kierowców powiedział Vincent Erard, starszy dyrektor ds. strategii i rozwoju IRU.Wygląda na to, że w przyszłości efekt deflacyjny nie będzie skutkiem ustabilizowanego popytu konsumenckiego ale będzie raczej wynikał ze spadku produkcji przemysłowej i nowych zamówień. Prawdopodobnie spowoduje to dalsze spadki stóp procentowych, zwłaszcza na rynku zleceń spotowych. Jednakże wprowadzenie nowych opłat drogowych uzależnionych od kosztów emisji w innych krajach europejskich będzie w dalszym ciągu zwiększał i tak już wysoką bazę kosztową transportu drogowego. Może to spowodować wzrost stawek kontraktowych, ograniczając jednocześnie spadki stawek i marże na rynku spotowym.
Źródło: IRU
