Statystyki wskazują, że rocznie w Unii Europejskiej można by uniknąć co najmniej 4000 zgonów, gdyby udało się wyeliminować przypadki jazdy pod wpływem alkoholu.

Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu twierdzi, że szeroko zakrojone, bardzo widoczne i dobrze nagłośnione egzekwowanie przepisów mają kluczowe znaczenie dla skutecznego ograniczenia kolizji drogowych na skutek spożycia alkoholu. Jednak dane przeanalizowane przez ETSC pokazują, że podczas pandemii Covid-19 w wielu krajach znacznie spadła liczba kontroli. I chociaż niektóre z nich ponownie zwiększają liczbę kontroli, nie dzieje się to wystarczająco szybko. Odsetek kierowców, u których stwierdzono przekroczenie limitu, w wielu krajach wrócił do poziomu sprzed pandemii.

W ciągu ostatniej dekady liczba kontroli antyalkoholowych na mieszkańca spadła w 10 krajach i wzrosła tylko w 6. Niepokojące jest to, że aż 14 krajów nie gromadzi nawet danych na temat liczby przeprowadzanych kontroli antyalkoholowych, w tym Belgia, Bułgaria, Szwajcaria, Czechy, Niemcy, Dania, Węgry, Izrael, Luksemburg, Łotwa, Malta, Holandia, Słowacja i Serbia.

Oprócz zwiększania i monitorowania liczby kontroli, Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu uważa, że rządy krajowe powinny dopilnować, aby testy były zawsze przeprowadzane losowo, tzn. bez konieczności wstępnego podejrzenia o jazdę pod wpływem alkoholu. ETSC wzywa również wszystkie kraje do naśladowania modelu obowiązującego w Norwegii, gdzie alkomaty, których wyniki są podstawą nakładania sankcji, mogą być używane przez policję do testów drogowych. Tymczasem w wielu krajach nadal wymagane są kontrolne badania krwi na posterunku policji lub w szpitalu, co niepotrzebnie angażuje zasoby policyjne i medyczne oraz ogranicza liczbę przeprowadzanych kontroli.

Według Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu sankcje finansowe mogą być również bardziej skuteczne, gdy są powiązane z dochodami. W raporcie przytoczono przykład Danii, gdzie mandaty za jazdę pod wpływem alkoholu są powiązane z mnożnikiem związanym z poziomem stężenia alkoholu we krwi (BAC) kierowcy i jego miesięcznymi dochodami.

Kilka krajów, w tym Litwa i Polska, wymaga, aby niektórzy recydywiści i sprawcy pierwszego wykroczenia montowali w swoich pojazdach urządzenie blokadę alkoholową. Programy rehabilitacji wykorzystujące blokadę alkoholową umożliwiają kierowcom dalsze prowadzenie pojazdu pod warunkiem posiadania blokady alkoholowej. Proste zakazy prowadzenia pojazdów mogą być nieskuteczne, ponieważ wielu recydywistów po prostu je ignoruje.

Obecne przepisy UE dotyczące praw jazdy zabraniają wydawania prawa jazdy osobom uzależnionym od alkoholu. Wiele takich osób mogłoby uzyskać prawo jazdy uprawniające do prowadzenia pojazdu wyposażonego w blokadę. Ale obecnie jest to niedozwolone. ETSC wzywa do zniesienia ograniczenia, gdy w przyszłym roku zostanie zaktualizowana dyrektywa UE w sprawie praw jazdy.

Źródło: ETSC