Organizacja apeluje do instytucji unijnych o dostosowanie przepisów do współczesnych realiów branży i wyzwań, jakie czekają sektor w najbliższych latach. Według IRU obecne ramy prawne nie odpowiadają już potrzebom przewoźników ani tempie zmian technologicznych.

Nowe propozycje, przyjęte przez Komitet ds. Transportu Towarów (CLTM-EU) oraz Radę Transportu Pasażerskiego (CTP), dotyczą dwóch dokumentów – dyrektywy 2003/59/WE regulującej okresowe szkolenia kierowców pojazdów ciężkich oraz pakietu legislacyjnego „Roadworthiness Package”, obejmującego przepisy dotyczące rejestracji, badań technicznych i kontroli drogowych. Jak podkreśla Raluca Marian, dyrektor IRU ds. UE, europejski transport drogowy potrzebuje nowoczesnych zasad, które uczynią szkolenia bardziej dostępne, a kontrole – bardziej efektywne. Jej zdaniem zaproponowane rekomendacje wskazują realistyczną ścieżkę ku bezpieczniejszemu, nowocześniejszemu i bardziej atrakcyjnemu transportowi drogowemu.

Jednym z najpoważniejszych problemów, z jakimi mierzy się obecnie sektor, jest chroniczny niedobór kierowców. W całej Unii Europejskiej brakuje ponad 230 tys. zawodowych kierowców ciężarówek, a według prognoz liczba ta może wzrosnąć do 700 tys. do 2028 roku, jeśli nie zostaną podjęte skuteczne działania. Zaledwie 5 proc. kierowców ma mniej niż 25 lat, podczas gdy aż jedna trzecia przekroczyła 55. rok życia. IRU zwraca uwagę, że proces szkolenia i podnoszenia kwalifikacji musi zostać dostosowany do potrzeb młodszych pokoleń oraz współczesnych realiów pracy. Organizacja proponuje, by szkolenia były bardziej elastyczne, praktyczne i cyfrowe. Wśród postulatów znalazły się m.in. szersze wykorzystanie symulatorów jazdy i e-learningu, uznawanie certyfikowanych szkoleń wewnętrznych organizowanych przez firmy transportowe, a także wprowadzenie krótszych i bardziej ukierunkowanych modułów szkoleniowych. IRU opowiada się także za uznawaniem doświadczenia zawodowego kierowców z państw trzecich, obniżeniem wieku zawodowego kierowców autobusów i autokarów do 18 lat oraz wdrożeniem w pełni cyfrowego Świadectwa Kompetencji Zawodowych (CPC), które miałoby zastąpić obecne dokumenty papierowe i uprościć procedury.

Drugim filarem zaprezentowanych zmian jest modernizacja przepisów dotyczących dopuszczania pojazdów do ruchu i ich stanu technicznego. IRU popiera plany Komisji Europejskiej, by unowocześnić system rejestracji, okresowych badań technicznych oraz kontroli drogowych, jednak zastrzega, że reformy muszą być proporcjonalne i praktyczne. Proponowane rozwiązania powinny uwzględniać rozwój technologii, w tym pojazdy elektryczne i zeroemisyjne, a także zapewniać jednolite standardy testów technicznych w całej Unii Europejskiej. IRU apeluje o dalszą cyfryzację procesów kontrolnych – zwłaszcza w zakresie egzekwowania przepisów transgranicznych – oraz o zwiększenie liczby i przepustowości stacji diagnostycznych, tak aby uniknąć wąskich gardeł i opóźnień w procesach dopuszczania pojazdów do ruchu.

W odniesieniu do kontroli drogowych organizacja proponuje, by ich cele były oparte na analizie ryzyka i danych, a nie na sztywno określonej liczbie inspekcji. IRU popiera również stopniowe wdrażanie technologii zdalnego wykrywania usterek, tzw. remote sensing, które pozwalają na preselekcję pojazdów do kontroli, oraz utrzymanie obecnych zasad dotyczących zabezpieczenia ładunków. Jak podkreśla IRU, nowe stanowiska mają wspólny cel: stworzenie spójnych i nowoczesnych ram prawnych, które pozwolą europejskiemu transportowi drogowemu rozwijać się w zgodzie z założeniami zrównoważonego rozwoju, bezpieczeństwa i cyfryzacji. Organizacja podkreśla, że kluczowe będzie prowadzenie dalszego dialogu między branżą a instytucjami unijnymi, tak aby nowe regulacje nie tylko poprawiły bezpieczeństwo i efektywność, ale również wspierały przedsiębiorców w codziennej działalności. Zdaniem IRU przyszłość sektora będzie zależała od tego, czy Europa zdoła połączyć ambicje polityczne z praktycznymi potrzebami przewoźników i kierowców.

Źródło: IRU