Każda firma ma własną metodę zachęcania kierowców do wydajniejszej jazdy, a znalezienie odpowiedniego podejścia w dużej mierze zależy od wielkości firmy i specyfiki jej działalności. Jako szef działu rozwoju kierowców w Volvo Trucks, Tatu Ljokkoi był świadkiem wielu udanych (i wielu nieudanych) inicjatyw mających na celu zwiększenie motywacji kierowców. Z jego doświadczenia wynika, że wszystkie firmy odnoszące sukcesy na tym polu mają pewne wspólne cechy: silną kulturę zespołową, całościowe podejście do oszczędności paliwa i długoterminowe zaangażowanie.

Dlaczego oszczędzanie paliwa wymaga wysiłku zespołowego

Pod wieloma względami prowadzenie ciężarówki to samotna praca, w której styl jazdy kierowcy wpływa tylko na jego własne zużycie paliwa. Nie oznacza to, że oszczędzanie paliwa to kwestia indywidualnej odpowiedzialności. Tatu Ljokkoi jest przekonany, że niezbędny jest także silny duch zespołowy.

Cała firma musi się zjednoczyć, łącznie z kierownictwem. Nie można po prostu zlecić oszczędzania paliwa trenerom kierowców – także kierownictwo musi być aktywnie zaangażowane w każdy program szkolenia kierowców, aby wszyscy mieli świadomość, że są w tej samej drużynie. Dopiero wtedy można należy aktywnie monitorować postępy, a także zapewnić odpowiednie zachęty i dbać o wyrażanie uznanie gdy kierowcy osiągają lepsze wyniki mówi Tatu Ljokkoi.

Innym skutecznym sposobem na budowanie ducha zespołowego jest zaangażowanie kierowców w proces wyznaczania celów i metod osiągania oszczędności paliwa.

Czy nagrody i zachęty są skuteczne?

Niezależnie od tego, czy chodzi o pieniądze, czy o inne formy nagradzania, stosowanie zachęt może być skuteczną metodą motywowania kierowców, ale należy dokładnie przemyśleć, w jaki sposób zaprojektować i wdrożyć taki system.

Powszechnie stosowane podejście polega na wprowadzeniu rywalizacji między kierowcami i nagradzaniu tych, którzy zużywają najmniej paliwa, ale taka strategia może mieć niezamierzone konsekwencje.

Istnieje ryzyko, że taki system nagród zmotywuje tylko tych kierowców, którzy są już naprawdę wydajni, ponieważ jako jedyni mają duże szanse na zwycięstwo. Tymczasem mniej wykwalifikowani kierowcy, a więc ci, którzy mogliby osiągnąć największą poprawę, będą mniej zmotywowani, ponieważ nie widzą korzyści. A to naprawdę strata szansy wyjaśnia Tatu.

Zamiast tego, ustalenie ogólnego celu dla całej firmy lub floty i równomierne rozłożenie nagród pomoże stworzyć atmosferę pracy zespołowej i zachęci kierowców do współpracy i wzajemnej pomocy.

Ustalenie właściwych narzędzi, procesów i celów

Aby utrzymać motywację kierowców, procesy monitorowania i przeglądu zużycia paliwa muszą być spójne, porównywalne w czasie i przejrzyste. Ponieważ kierowcy różnią się doświadczeniem i przewożą różne ładunki na różnych trasach, porównywanie ich ze sobą nie zawsze jest uczciwe lub miarodajne. Zamiast tego lepiej skupić się na śledzeniu własnych wyników w czasie i identyfikowaniu własnych indywidualnych obszarów wymagających poprawy.

Dobrym sposobem na to jest użycie niestandardowego systemu zarządzania flotą. Może on dostarczyć informacji na temat różnych parametrów, takich jak wykorzystanie silnika i przekładni, dostosowanie prędkości, przewidywanie i hamowanie. W ten sposób kierowcy sami mogą analizować swój styl jazdy i szukać możliwości poprawy. Wyniki można następnie przeglądać w ramach comiesięcznych obserwacji. Technologie łączności i analiza danych pojazdu są również coraz częściej wykorzystywane jako sposób zachęty do bardziej wydajnej jazdy.

Dlaczego oszczędność paliwa to proces, a nie cel

Szkolenie kierowców jest ważnym narzędziem pomagającym kierowcom oszczędzać paliwo, ale zbyt często jest traktowane jako jednorazowy środek mający przynieść szybką poprawę.

Niektórzy oczekują, że po sesji treningowej wszystko zmieni się z dnia na dzień, ale tak się nie dzieje. Szkolenie kierowców ma pomóc w zarządzaniu zmianą i wdrażaniu nowej kultury organizacyjnej. To nie jest coś, co zdarza się raz w roku, ale raczej coś, co musi się stać częścią codziennej rutyny. Przyjmując taki sposób myślenia, kierowcom łatwiej będzie zachować skupienie na celu i motywację do poprawy mówi Tatu.

Krótko mówiąc, jeśli dążenie do oszczędności paliwa zostawimy w rękach poszczególnych kierowców, wyniki będą różne. Ale jeśli chcemy osiągnąć znaczące i trwałe oszczędności paliwa w całej flocie, musimy:

• połączyć wszystkich w jeden zespół, któremu przyświeca wspólny cel i który kieruje się uzgodnioną strategię jego osiągnięcia

• dopilnować, aby wszyscy się zaangażowali, w tym kierownictwo

• wdrażać program motywacyjny, który docenia i nagradza cały zespół, a nie tylko poszczególnych kierowców

• ustalić jasne i spójne wskaźniki efektywności

• regularnie śledzić i zajmować się obszarami wymagającymi poprawy

• pamiętać, że wydajna jazda to ciągły proces doskonalenia, a nie chwilowa korekta zachowań.

Źródło: Volvo Trucks